Spaarders krijgen compensatie voor oneerlijke taks, geen tegemoetkoming beleggingen

Dat schrijft staatssecretaris Marnix van Rij (Financiën) in een brief aan de Tweede Kamer. „Mensen met spaargeld worden belast op basis van de actuele spaarrente. De laatste jaren was dat bijna 0%”, aldus de bewindspersoon.

Het kabinet moest met deze reparatie komen naar aanleiding van een arrest van de Hoge Raad. Die zette eind vorig jaar een streep door de huidige box 3-belasting en eiste rechtsherstel voor de periode 2017 tot nu. Voorlopig krijgen alleen de 60.000 bezwaarmakers geld terug. In het najaar beslist Van Rij of ook andere grote spaarders tegemoet gekomen gaan worden. Daarvoor wacht hij een nieuwe rechtszaak af.

Nu stond hij voor de keuze of hij van de bezwaarmakers alleen de belasting over de spaarrekeningen opnieuw zou bekijken of ook de belasting over beleggingen. De laatste optie zou veel meer geld kosten en ook veel meer uitzoekwerk vergen, omdat dan de rendementen op beleggingen per jaar opnieuw tegen het licht zouden worden gehouden. Over de slechte beursjaren 2018 en 2020 zouden vermogenden dan geld terug kunnen krijgen, omdat de Belastingdienst met fictieve rendementen werken die soms hoger zijn dan het werkelijke rendement.

Risico’s

Ambtenaren hebben in de Tweede Kamer gezegd dat er juridische risico’s verbonden zijn aan de variant die de staatssecretaris nu kiest. Zij vrezen veel extra juridische procedures die de Belastingdienst allemaal moet verwerken. De Hoge Raad gaat in het arrest met name in op spaarders die belasting moesten betalen terwijl de rente inmiddels 0% was. Maar de rechters namen het ook op voor beleggers ’die – door gebrek aan inzicht of fortuin – hun keuze moeten bekopen met een laag rendement of met vermogensverlies’.

Voortaan zal de fiscus voor alle belastingplichtigen alleen de daadwerkelijke spaarrente belasten. Van Rij laat weten dat dit al gaat gelden voor de aangiftes over 2021. „Deze aanslagen worden vanaf augustus gefaseerd opgelegd”, aldus de staatssecretaris. Ook de compensatie over de jaren 2017-2020 worden geautomatiseerd afgehandeld. „Belastingplichtigen hoeven geen actie te ondernemen om het rechtsherstel te ontvangen. Zij krijgen automatisch geld terug voor de uiterlijke datum van 4 augustus.”

Wie geen bezwaar heeft gemaakt tegen zijn box 3-belasting krijgt vooralsnog geen compensatie, zo maakte Van Rij onlangs in een Kamerdebat bekend. Bij de Hoge Raad loopt nu een zaak van een klager die aanspraak maakt op zogeheten ambtshalve vermindering, dat is een procedure nadat de aangifte al formeel is afgehandeld. De advocaat-generaal heeft de Hoge Raad geadviseerd ook in dergelijke gevallen compensatie te bieden. Als de rechters daarin meegaan, kan de kostenpost voor het kabinet oplopen tot zo’n 7 miljard euro.

De huidige compensatie van 2,8 miljard euro is 400 miljoen euro meer dan Van Rij onlangs aan de Kamer liet weten. Volgens zijn woordvoerder zit het verschil in ’nog niet opgelegde aanslagen’.

Luister de podcast ’Kwestie van Centen’: