DNB: woningmarkt koelt af, hypotheekrente naar 4%

Dit jaar stijgen de huizenprijzen nog met bijna 14% ten opzichte van een jaar eerder. Maar de afvlakking van de prijsstijging is al ingezet, aldus DNB „Voor 2023 en 2024 is de verwachting dat de huizenprijzen gematigd doorstijgen met 3,7% en 2,5%”, zo staat in het economische rapport.

De afgelopen jaren zijn de prijzen van woningen ongekend hard gestegen. Aan die gekte lijkt nu een einde te komen. Volgens DNB komt dat doordat bij kopers de grenzen van wat ze kunnen betalen in zicht komen: „Dat de huizenprijsgroei in 2022 en daarna afvlakt komt vooral door de verwachte ontwikkeling van de leenruimte.” De stijgende hypotheekrente maakt het steeds duurder om een huis te financieren. De hypotheekrente is in een paar maanden tijd gestegen van onder de 2% naar circa 3%.

DNB verwacht dat die rente zal blijven stijgen ’door meer economische onzekerheid wereldwijd, de sterk oplopende inflatie en het verkrappende monetaire beleid’. Een hypotheekrente van bijna 4% komt in beeld: „. In de raming loopt de gemiddelde rente op nieuwe hypotheekcontracten dan ook op, van 1,7% in 2021 naar 3,8% in 2024. De laatste keer dat de hypotheekrente met ongeveer 2 procentpunt toenam was in de periode 2005–2008.”

Huizentekort

Directielid Olaf Sleijpen van DNB denkt niet dat de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne zullen leiden tot een huizencrisis. „De huizenmarkt is en blijft krap. Er zijn gewoon te weinig huizen, dat is een onderliggende kracht die de huizenprijzen stut.” Alleen een financiële crisis of een zware recessie leidden in het verleden tot huizencrises. „En daar is nu geen sprake van.”

DNB denkt dat de Nederlandse economie de komende maanden blijft kwakkelen. In het eerste kwartaal van dit jaar groeide de economie niet meer en de voorspellers rekenen erop dat de groei in het tweede en derde kwartaal ook rond de nul ligt. Dat is het gevolg van de hoge inflatie, die over heel 2022 uitkomt op 8,7%.

Hand op de knip

Consumenten houden hun hand op de knip door de hard stijgende prijzen van energie, benzine en boodschappen. In het vierde kwartaal van dit jaar ziet DNB de economie weer aantrekken, in de veronderstelling dat de energieprijzen dan ook weer dalen. Dit jaar rekent DNB op een groei van de economie met 2,8% en volgend jaar met 1,5%. Rabobank rekent al wel op een recessie vanaf eind van dit jaar. ABN Amro waarschuwt dat de kans op een recessie steeds groter wordt.

Mocht de oorlog in Oekraïne tot ver in 2023 duren, dan vreest Sleijpen voor grotere effecten op onze economie. „Dan is er in ons zwaardere scenario sprake van een milde recessie.” De economie zou volgend jaar dan krimpen met 0,4%. DNB heeft ook doorgerekend wat er gebeurt als alle toevoer van Russische olie en gas abrupt gestaakt wordt. „Dan zien we een productieverlies. Dat is een noodscenario waarin de industrie snel alternatieven moet vinden. In dat scenario is sprake van een verdieping van de recessie.” De krimp van de economie komt in 2023 dan uit op 1,5%.

Accijns

Sleijpen vindt dat het kabinet ’alleen gericht’ inflatiecompensatie moet bieden, specifiek voor de laagste inkomens die anders de hoge prijzen niet kunnen betalen. „Verlaging van accijns op benzine is geen gerichte maatregel in onze ogen”, stelt hij. Sleijpen vindt dat de overheid sowieso terughoudend moet zijn om nóg meer uit te geven. „Het begrotingsbeleid is ruim. Nóg ruimer beleid is niet verstandig. Dat gooit olie op het inflatievuur.”

Luister de podcast Kwestie van Centen over inflatie en koopkracht: